KIZIL GEZEGEN MARS’A DAİR HER ŞEY

Bilim insanları tarafından araştırılan ama gizemini hala koruyan Kızıl Gezegen Mars ile ilgili şaşırtıcı bilgiler var. Mars'ta hayat var mı? Mars neden kızıl renkte? Mars’ta kapı bulundu mu? Ve daha nice soru… Bazılarının cevabı biliniyor, bazılarıysa hala esrarengizliğini koruyor.

Hazırsanız, kızıl gezegen ile ilgili içeriğimize başlıyoruz.

MARS’TA ORGANİK KARBON MİKTARI İLK KEZ ÖLÇÜLDÜ.

Nasa’nın Mars gezegenine 2012 tarihinde göndermiş olduğu Curiosity keşif robotu, Mars'ın yaşanabilirliğini araştırmak, iklimini ve jeolojisini incelemek için görevlendirilmişti.

Curiosity, görevinin 125. gününde eski bir gölün bulunduğu Gale Krateri'nin Yellowknife Bay olarak adlandırılan konumundan 3.5 milyar yıllık çamur taşı kaya parçacığı örneklerini topladı. Örnekleri inceleyen bilim insanları, yaşamın temelleri olarak bilinen organik karbonun miktarını* ilk kez ölçümleyebildi. Bu ölçüm sonucunda, çıkan organik karbon miktarının Dünya’da az yaşam bulgusunun olduğu yerlerden biri olan Atacama Çölü**'nden de daha fazla olduğu gözlemlenmiş oldu. 

*Organik karbon, bir hidrojen atomuna bağlı karbon anlamına gelmekle birlikte, bilinen tüm yaşam formlarında yer alan organik moleküllerin temelini oluşturur. Organik karbon canlı organizmalarda olduğu gibi cansız maddelerde de yer almaktadır. Bu nedenle Mars’ta yaşam olup olmadığına dair sır perdesinin aralanması için organik karbonun kaynağının bulunması gerekmektedir.

**En son 1971 yılında yağan yağmura kadar 400 yıl boyunca yağışın gözlemlenmediği Atacama Çölü, NASA’nın uzay araçlarını test ettiği yer olarak da bilinmektedir.

MARS YÜZEYİNDE VOLKANİK AKTİVİTE

Dünya ve ay gibi kayalık yüzeylere sahip gök cisimlerini araştırmak için Mars’a gönderilen Insight, 2 yıllık görevi boyunca Mars’ta meydana gelen depremleri kaydetti.

Verileri inceleyen bilim insanları ise, Mars yüzeyinin altında yer alan volkanik aktivitelerin, Mars depremlerinin tetiklenmesinde önemli bir rolü olduğunu düşünüyor.

94 dk süren 4.2 şiddetindeki deprem dışında yaklaşık 47 Mars depremi gözlemleyen bilim insanları, Mars’ın tahmin edilenden daha çok sismik aktivitesi olduğunu belirtiyor. Bilim insanları, Mars'ın kabuk ve çekirdek arasına sıkıştırılmış iç tabakası olan Mars mantosunun hala aktif olması, gezegenin nasıl evrimleştiğinin anlaşılması açısından önemli bir bulgu olduğunu belirtiyor.

*Bu fotoğraf, Mars gezegenine gönderilen keşif robotlarına ek olarak Mars helikopterini de göstermektedir.

Fotoğraf: NASA/JPL-Caltech

MARS GEZEGENİNE GÖNDERİLEN KEŞİF ROBOTLARI

SOJOURNER

Mars gezegenine iniş tarihi: Temmuz 1997
Uzmanlığı: Mars gezegenini dolaşan ilk robot

SPIRIT & OPPORTUNITY

Mars gezegenine iniş tarihi: Ocak 2004
Uzmanlığı: Su ile ilgili bulgu bulması

CURIOSITY

Mars gezegenine iniş tarihi: Ağustos 2012
Uzmanlığı: Mars gezegeninde yaşam olup olmadığına dair bulguları keşfetmek: su molekülleri, moleküler bileşenler

PERSEVERANCE

Mars gezegenine iniş tarihi: Şubat 2021
Uzmanlığı: Gezegenin geçmişine ve şu anki durumuna dair işaretler aramak ve ileride bir gün insanların Mars’ı keşfedebilmesi için inceleme yapmak

INGENUITY - HELİKOPTER

Mars gezegenine iniş tarihi: Şubat 2021
Uzmanlığı: Mars gezegeninde ilk motorlu uçuşu test etmek için gönderildi. Helikopter, Perseverance ile birlikte Mars gezegenine indi.

Son Spekülasyonlar: Mars’ta Bir Kapı Mı Var?

Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi (National Aeronautics and Space Administration – NASA), Mars’tan bir fotoğraf yayımladı.

NASA’nın Mars’ta görev yapan aracı Curiosity tarafından, 2012'de indiği Gale kraterindeki Sharp Dağı'nın eteklerinde görüntülenen fotoğrafta, mağara kapısını andıran bir oluşum fark edildi. Fotoğrafta kayanın içine doğru olan oyuk, kapıya ya da bir geçide benzetildi. Birçok insan, bu geçidin, Dünya dışı varlıklar tarafından kullanıldığını iddia etti.

Gerçek Ne?

NASA'nın Curiosity Mars gezgini, "Doğu Kayalıkları" lakaplı bu kaya höyüğünü yakalamak için Mastcam'ı kullandı. Sharp Dağı'ndaki höyük, yaklaşık 30 santimetre boyunda ve 40 santimetre genişliğindeydi ve doğal olarak oluşan bir dizi açık kırığa sahipti. Bu tür açık kırıklar hem Dünya'da hem de Mars'taki ana kayalarda yaygın olarak görülmektedir.


NASA'nın Kaliforniya'daki sözcüsü Andrew Good, Associated Press'e verdiği demeçte, görüntünün doğal olarak oluşan bir kaya yarığının çok yakınlaştırılmış bir çekimi olduğunu açıkladı.

Bunun ardından NASA, web sitesinde, Mars'ın Sharp Dağı'nda "Doğu Kayalıkları" isimli bir kaya höyüğü olduğunu söyledi ve bölgenin daha ayrıntılı görüntülerini yayınladı.

NASA, Mars Simülasyonunda Yaşayacak İnsanlar Arıyor

ABD Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA), 2037’de gerçekleştirilmesi planlanan Mars projesi için adımlar atmaya başladı. NASA tarafından yapılan açıklamada, hazırlanan Mars simülasyonunda 1 yıl boyunca yaşamak isteyen kadın ve erkekleri beklediklerini ifade etti. Programa yüz binlerce başvuru yapıldı. Program, ilki bu yıl başlayacak olan üç simülasyondan oluşuyor. Toplamda 1 yıl sürecek olan programa katılanlar tamamen Mars ortamında yaşıyor gibi hissedecek.

Her şey yolunda giderse, ilerleyen dönemlerde Mars’ta insan kolonilerini görmek mümkün olacak gibi duruyor.

Mars Gezegeni Hakkında Genel Bilgiler

1- Mars’ın diğer adı Kızıl Gezegen… Peki neden rengi kızıla çalıyor? Mars’taki kayaları meydana getiren mineraller demir elementini içeriyor. Bu mineraller biraz su ve yeterli sıcaklık ile paslanıyor. Böylece bu oksitlenme sonucu kızıl renk ortaya çıkıyor. Ayrıca Mars gezegeninde gün batımı mavi rengin tonlarında gerçekleşiyor.

2- Mars’ın kızıl görünümü oranın çok sıcak bir gezegen olduğunu anımsatsa da öyle değil… Kızıl gezegen oldukça soğuk… Mars'taki ortalama sıcaklık -62°C civarında, yani donma noktasının altında. Bilim insanları, Mars'ın yaşanabilecek sıcaklıklara ulaşması için küresel ısınmayı Mars'a uygulamayı düşünüyor.

3- Sadece soğuk değil, aynı zamanda rüzgarlı da… Mars'ta en sık gözlemlenen doğa olayı toz fırtınalarıdır. Genellikle güney yarımkürede ilkbahar ve yaz aylarında meydana gelen toz fırtınaları tüm gezegene yayılacak derecede büyüyebiliyor. 2018'de Mars gezegeninde yaşanan büyük toz fırtınası, NASA'ya ait Opportunity Rover isimli uzay aracını kullanılamaz hale getirerek, görevine son verilmesine neden olmuştu.

4- Güneş sistemindeki keşfedilmiş en yüksek dağ olan Olympus Mons, Mars’ta yer alıyor. 22 km yüksekliğinde ve 624 km genişliğindeki bu dağ Everest Dağı’nın yaklaşık üç katı uzunluğunda… Olympus Mons birçok kişinin kafasındaki dağ tanımına uymaz. Çoğu insan dağın tepesini sivri olarak düşünse de, bu dağın tepesi düzlük şekildedir.

5- Mars'taki yer çekimi, yeryüzündeki yerkürenin ağırlık yüzdesinin sadece %38'i kadardır. Yani bu, bir kişi Dünya'da 100 kilo ağırlığındaysa, Mars'ta sadece 38 kilo ağırlığında olması demektir. Ağırlık kavramının, içerisinde bulunduğu gezegene göre değişebildiği söylenebilir.

6- Dünya’daki mevsimlerin hepsi, Mars’ta da yaşanıyor. Tek fark, mevsimlerin süreleri… Kızıl gezegendeki her mevsim, Dünya’ya nazaran iki kat daha uzun sürüyor.